ಈ ದೇವಾಲಯವು ಸುಮಾರು 2500 ವರ್ಷಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಹಳೆಯದು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಪ್ರದೇಶವು 'ಪುಣ್ಯಕ್ಷೇತ್ರ' ಅಥವಾ ಪವಿತ್ರ ಪ್ರದೇಶವೆಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಗೌತಮ ಮಹರ್ಷಿಯು ಸಾಲಿಗ್ರಾಮವನ್ನು ಪೂಜಿಸಿದ್ದರು. ಅನೇಕ ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ, ದಂತಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ರಾಜ 3ನೇ ವೀರ ಬಲ್ಲಾಳ ಈ ಕಾಡಿನಲ್ಲಿ ಬೇಟೆಯಾಡುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಬಾರಿ ಕಳೆದುಹೊದನು. ಅವನು ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಮರದ ನೆರಳಿನ ಕೆಳಗೆ ವಿಶ್ರಮಿಸುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಮೊಲವನ್ನು ಬೆನ್ನಟ್ಟುವ ಬೇಟೆಯ ನಾಯಿಯನ್ನು ನೋಡಿದನು. ನಂತರ ಅವನು ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸ್ಥಳವನ್ನು ತಲುಪಿದಾಗ, ಮೊಲವು ಹಿಂತಿರುಗಿ ಉಗ್ರ ನಾಯಿಯನ್ನು ಬೆನ್ನಟ್ಟಲು ಆರಂಭಿಸಿತು. ಈ ಘಟನೆಗಳ ವಿಚಿತ್ರ ತಿರುವುವನ್ನು ಗಮನಿಸಿದಾಗ, ಆ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಕಾಣದ ಕೆಲವು ಶಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಅರಸನು ಮನಗಂಡನು. ಅವನು ಇಡೀ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಅಗೆದು ಮತ್ತು ಭೂಮಿಯ ಪದರಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಮರೆಯಾಗಿದ್ದ ಪ್ರಳಯ ವರಹನಾಥಸ್ವಾಮಿಯ ವಿಗ್ರಹವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡನು. ರಾಜನು ಅದನ್ನು ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿ, ನಿಯಮಿತವಾದ ಪೂಜೆ, ಪ್ರಾರ್ಥನೆಗಳನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಿದನು. ನಾವು ಇಂದು ನೋಡುತ್ತಿರುವ ದೇವಾಲಯವು ರಾಜನು ಕಟ್ಟಿದ ಅವಶೇಷಗಳು. ಇಂದಿಗೂ ಸಹ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಮುಂದೆ ಮತ್ತು ದೇವಸ್ಥಾನದ ಮೇಲೆ ಶಾಸನಗಳಿದ್ದು, ಈ ಸ್ಥಳದ ಕಥೆಯನ್ನು ನಮಗೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ.

ಇದು ಒಂದು ದೈವಿಕ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪದಿಂದ ಆಗಿರಬೇಕು ಅಥವಾ ನಾವು ಭಾರತೀಯರು ನಮ್ಮ ಶ್ರೀಮಂತ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಪಾಲಿಸಲು ಲಭಿಸಿರುವ ಸುವರ್ಣವಕಾಶವಾಗಿರಬೇಕು. ಅದು ಈ ದೇವಾಲವನ್ನು ವೈಭವಿಕರಿಸಲು ಮತ್ತು ಪ್ರಸ್ತುತ ಬೆಳಕಿಗೆತರಲು ಅವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸಿದೆ

ಕಲ್ಲಹಳ್ಳಿ ಭೂ ವರಾಹನಾಥಸ್ವಾಮಿ ದೇವಸ್ಥಾನದ ನಮ್ಮ ಹುಡುಕಾಟವು ವಾರಾಂತ್ಯದಲ್ಲಿ ಕೊನೆಗೊಂಡಿತು. ಒಂದು ನಿರ್ದೇಶನ ಮಂಡಳಿಯನ್ನು ಅನುಸರಿಸಬೇಕಾದರೆ, ನಾವು ಕೆ.ಆರ್.ಎಸ್.ನ ಹಿಂಭಾಗದ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಗೋಪಾಲಕೃಷ್ಣ ದೇವಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದಾಗ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತತೆ ದೊರೆಯಿತು.

ದೇವಾಲಯವು ಹಲವಾರು ಪ್ರವಾಹಗಳಿಂದ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಬೂದು ಕಲ್ಲುಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಆಯತಾಕಾರದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಹೊರಗಿನಿಂದ ಸರಳವಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಒಳಗಿರುವ ವಿಗ್ರಹವು ಅದ್ಭುತವಾಗಿದೆ. ದೇವಸ್ಥಾನವನ್ನು ಎರಡು ಭಾಗಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ: ಗರ್ಭಾ ಗೃಹ / ಗರ್ಭಗುಡಿ ಮತ್ತು ಹೊರ ಆವರಣ.

ಇದು ವಿಷ್ಣುವಿನ ಮೂರನೆಯ ಅವತಾರ ಇದನ್ನು ಪ್ರಳಯ ವರಾಹನಾಥ ಸ್ವಾಮಿ ಮತ್ತು ಆದಿ ವರಾಹ ಮಹಶಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಅವತಾರದಲ್ಲಿ ವಿಷ್ಣುವು ಭೂದೇವಿಯನ್ನು (ಮಾತೃ ಭೂಮಿ) ಹಿರಣ್ಯಾಕ್ಷದಿಂದ ರಕ್ಷಿಸಲು ಹಂದಿಯಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡರು.

ನೆಲವನ್ನು ಸ್ಪರ್ಶಿಸುವ ಒಂದು ಕಾಲು, ಇನ್ನೊಂದು ಕಾಲು ಮಡಿಚಿಕೊಂಡಿರುವ ಭಂಗಿಯಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಸಾಲಿಗ್ರಾಮ ಶಿಲಾ / ಕಪ್ಪು ಕಲ್ಲಿನಲ್ಲಿ ಕೆತ್ತಲಾಗಿದೆ. ವರಾಹ ಎಂದರೆ ಹಂದಿ ಮತ್ತು ದೇವತೆಯ ಕೊಂಬುಗಳು ಮುಖಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹಗುರವಾಗಿರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಕಣ್ಣುಗಳು ಕೆಂಪು ಬಣ್ಣದ್ದಾಗಿವೆ. ಮಡಿಚಿದ ಕಾಲಿನ ತೊಡೆಯ ಮೇಲೆ ದೇವತೆ ಭೂದೇವಿ (ಲಕ್ಷ್ಮಿ) ಇದ್ದು, ಒಂದು ಕೈಯಲ್ಲಿ ಕಮಲದ ಹೂವನ್ನು ಹಿಡಿದುಕೊಂಡಿದ್ದು, ಇನ್ನೊಂದು ಕೈ ಭೂದೇವಿಯ ಸೊಂಟದ ಸುತ್ತಲೂ ಇರುತ್ತದೆ. ಭೂದೇವಿ ವಿಗ್ರಹವು 3.5 ಅಡಿ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿದೆ.

ಸುದರ್ಶನ ಚಕ್ರವನ್ನು ವಿಗ್ರಹದ ಹಿಂದೆ ಕೆತ್ತಲಾಗಿದೆ. ಸ್ವಾಮಿಯ ಎಡಗೈಯು ಭೂ ದೇವಿಯನ್ನು ಅಪ್ಪಿಕೊಂಡಿದೆ ಮತ್ತು ಕೆಳ ಬಲ ಕೈ ಅಭಯ ಮುದ್ರೆಯಲ್ಲಿದೆ. ವರಾಹನಾಥ ಸ್ವಾಮಿಯು ಕಿರೀಟ ಮುಕುಟ (ಕಿರೀಟ) ಮತ್ತು ಭೂ ದೇವಿಯು ಕರಂದ ಮುಕುಟ ಧರಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಮೂರ್ತಿಯ ಶಿಲ್ಪಾರಿನ ಜ್ಞಾನವು ಶ್ಲಾಘನೀಯವಾಗಿದೆ.

ವಿಗ್ರಹವು ದೊಡ್ಡ ಮತ್ತು ಭವ್ಯವಾಗಿದ್ದು, ಅದರಿಂದ ಹೊರಹೊಮ್ಮುವ ಶಕ್ತಿಯು ಸೌಮ್ಯ ಮತ್ತು ಧೈರ್ಯಶಾಲಿಯಾಗಿದೆ. ದೇವತೆಯ ಜನ್ಮ ತಾರೆ ರೇವತಿ ಮತ್ತು ವರಾಹ ಜಯಂತಿಯ ದಿನದಂದು ಪ್ರಮುಖ ಉತ್ಸವ 1008 ಕಲಶಾಭಿಷೇಕ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಹನುಮಾನ್ ವಿಗ್ರಹವನ್ನು ಮುಖ್ಯ ವಿಗ್ರಹದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಕೆತ್ತಲಾಗಿದೆ.

ಈ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ನಿವಾಸಿಯಾಗಿರುವ ಶ್ರೀ ವೆಂಕಟರಾಮಯ್ಯ ಈ ತೊರೆದ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು ಮತ್ತು ಪರಕಾಲ ಮಠ ಸ್ವಾಮಿಗೆ ಈ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಬೇಕೆಂದು ಕೋರಿದರು. ಪರಕಾಲ ಸ್ವಾಮಿಜಿಯವರು ಈ ದೇವಾಲಯಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದಾಗ, ಅವರು ಒಂದು ಭಾವನೆಯಿಂದ ಹೊರಬಂದರು, ದೇವಾಲಯದ ಉತ್ತೇಜನ ಮತ್ತು ಸುಧಾರಣೆಗೆ ಆಸಕ್ತಿ ವಹಿಸಿದರು. ಈಗ ಪ್ರತಿದಿನ ಅಭಿಷೇಕ ಮತ್ತು ಪೂಜೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ. ಒಂದು ಹೊಸ ಗೋಪುರ (ಶಿಖರ) ನಿರ್ಮಾಣವಾಗುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಗೋಡೆಗಳನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ